Po co nam digitalizacja? Odc. 2

Pora na objaśnienie naszych działań ocalających w kontekście ogólnokrajowego i europejskiego programu digitalizacyjnego. Poniżej garść informacji, które powinny dać pojęcie o konstrukcji gmachu, do której dokładamy swoją cegiełkę.

Jesień 2012, likwidacja analogowego Regionalnego Ośrodka Kultury i Sztuki w Suwałkach.

Jesień 2012, likwidacja analogowego Regionalnego Ośrodka Kultury i Sztuki w Suwałkach.

Definicja

Digitalizacja to przetwarzanie materiałów analogowych na formę cyfrową metodą skanowania lub fotografowania oraz dalsza obróbka komputerowa otrzymanych obrazów do postaci, która umożliwia ich udostępnianie (np. w sieci).

 

Misja digitalizacji dziedzictwa narodowego to…

…zachowanie dla przyszłych pokoleń polskiego dziedzictwa kulturowego, w tym archiwaliów, muzealiów, rękopisów, książek, muzyki, filmów i materiałów audiowizualnych poprzez ich digitalizację w celu powszechnego dostępu do dorobku historycznego i cywilizacyjnego Polski, zapobiegającego wykluczeniu kulturowemu społeczeństwa, zapewniającego właściwe miejsce dorobku polskiej kultury i sztuki w systemie upowszechniania kultury światowej.

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspiera te procesy poprzez zakup sprzętu, sam proces technologiczny oraz udostępnienie zbiorów m.in. w postaci cyfrowych muzeów, bibliotek, archiwów, kolekcji zabytków czy portali audiowizualnych.

 

Jak to działa?

Do najważniejszych wyzwań związanych z digitalizacją należy obecnie zarówno odpowiednie przechowywanie i zabezpieczanie cyfrowych zasobów, jak również ich atrakcyjne udostępnianie.

Digitalizacja jako nowy sposób przetwarzania treści kulturowych i naukowych będzie miała bowiem sens tylko wówczas, gdy jej efekty szybko i w sposób otwarty będą dostępne dla jak największej liczby obywateli zainteresowanych prezentowanymi treściami.

Na poziomie narodowym opracowuje się potężne systemy bibliotek cyfrowych. Logika ich działania jest oparta na zastosowaniu kompletnych i jednolitych standardów – ujednoliconych parametrów metadanych opisowych, technicznych i strukturalnych, na przygotowywaniu dokumentów źródłowych wg zestandaryzowanych zasad. Systemy informatyczne, wyposażone w wyspecjalizowane narzędzia wspomagające wyszukiwanie oraz opracowywanie cyfrowych obiektów i ich kolekcji, umożliwiają zarządzanie zbiorem kopii cyfrowych zabytków piśmiennictwa polskiego, zapewniają powszechny dostęp do nich i są pomocą w badaniach naukowych.

 

Działania europejskie i krajowe

Ważnym przedsięwzięciem Komisji Europejskiej, realizowanym w ramach inicjatywy i2010: Biblioteki Cyfrowej, stało się utworzenie Europejskiej Biblioteki Cyfrowej (nazwanej w styczniu 2007 roku Europeaną. Europejska biblioteka cyfrowa to wielojęzyczny punkt dostęp do elektronicznych zasobów kulturowych Europy, dzięki któremu każdy użytkownik internetu będzie mógł łatwo znaleźć i przeczytać książki elektroniczne oraz oglądać zdjęcia z bibliotek, archiwów i muzeów z wielu krajów Starego Kontynentu. Obecnie Europeana zapewnia bezpośredni dostęp do ponad 19 mln zdigitalizowanych obiektów. Uwaga: jedynie 2% z nich stanowią materiały dźwiękowe lub audiowizualne.

Ogólny cel Europeany to zgromadzenie 30 mln obiektów do roku 2015. Jest to ważny etap na drodze do digitalizacji całego dziedzictwa kulturowego Europy do 2025 r.

Ogólnokrajowe inicjatywy digitalizacyjne w Polsce to :

Projekty związane z tworzeniem i prezentacją w Internecie zasobów cyfrowych podejmują też fundacje, stowarzyszenia oraz instytucje kultury o zasięgu lokalnym. Świadczy to o dużej popularności idei digitalizacji w społeczeństwie oraz o oddolnej potrzebie tworzenia zbiorów cyfrowych. Projekty te często są inicjatywą pojedynczych osób lub niewielkich grup, a dzięki entuzjazmowi twórców pozyskują finansowanie ze środków publicznych i cieszą się dużym zainteresowaniem użytkowników.

Do interesujących inicjatyw lokalnych należą m.in.:

 

Wyzwania naszego podwórka

Gromadzenie polskiego dziedzictwa narodowego, jego przechowywanie dla następnych pokoleń i jak najszersze udostępnianie jest powinnością instytucji powołanych do przechowywania zasobów kultury. Duże instytucje zabezpieczają największe dzieła literatury, muzyki czy kinematografii. Los tych mniejszych — regionalnych nagrań dźwiękowych, zapisków, jest bezpieczny dzięki nam, mniejszym ośrodkom, które dzięki temu mają kontakt z twórcami na własnym podwórku. Nasza kultura ma przede wszystkim własnych, głodnych jej odbiorców. Udostępniona – zyska ich więcej.

Realizacja projektu w Suwalskim Ośrodku Kultury – zalążka projektu digitalizacyjnego depozytów Wojewódzkiego Domu Kultury i Regionalnego Ośrodka Kultury w Suwałkach – jest nieporównanie trudniejsza. Nie tyle specyfika zbiorów, ile brak wyspecjalizowanej kadry warunkuje ograniczoną możliwość specjalistycznego opracowania materiałów. Na obecną chwilę, za ministerialny grant udało się zrobić to, co najkonieczniejsze, to znaczy ocalić od fizycznego zniszczenia nośniki analogowych, bezcennych materiałów źródłowych z IS PAN w Warszawie oraz UAM w Poznaniu (szczegóły w dziale Muzyka). Opracowania, wykorzystanie, wypracowanie procedur, utworzenie bezpiecznych magazynów danych – to praca na najbliższe lata.

Zjazd dokumentów do Archiwum Państwowego w Suwałkach. Przecież to nie może się skończyć na tych bezkwasowych trumnach...

Zjazd dokumentów z ROKiS-u do Archiwum Państwowego w Suwałkach. Przecież to nie może się skończyć na tych bezkwasowych trumienkach…

 

Informacje opracowano na podstawie artykułu „Program digitalizacji dóbr kultury oraz gromadzenia, przechowywania i udostępniania obiektów cyfrowych w Polsce 2009-2020” (dostęp 2015-05-20), www.digit.mkidn.gov.pl/media/dokumenty/dok_kultura_/Program_digitalizacji_dobr_kultury_oraz_gromadzenia_przechowywania_i_udostepniania_obiektow_cyfrowych_w_Polsce_2.pdf

Więcej o narodowym procesie digitalizacji na specjalnej stronie internetowej MKiDN: www.digit.mkidn.gov.pl

«
»
Top